مالیات ارزش افزوده صادرات ؛ فرصت بازگشت نقدینگی یا مسیر پرچالش استرداد؟
در نگاه اول ، صادرات کالا و خدمات نه تنها راهی برای ورود ارز و توسعه بازار بینالمللی است، بلکه معاف از بسیاری از مالیات هاست. اما آنچه اغلب مغفول میماند ، موضوع مالیات بر ارزش افزوده در صادرات است حوزه ای که در عین برخورداری از معافیت قانونی ، اگر درست مدیریت نشود ، به محل بروز اختلافات جدی بین صادرکننده و سازمان امور مالیاتی تبدیل میشود .
در این مقاله ، بررسی میکنیم چه کالاها و خدماتی در صادرات معاف از مالیات بر ارزش افزوده هستند، نحوه درخواست استرداد مالیات صادرات چگونه است، چه خطاهایی ممکن است فرآیند را مختل کند و چرا همکاری با یک مشاور مالیاتی متخصص و شرکت حسابداری حرفهای در تهران ضروری است. همچنین، تجربههای آتیه امن سپید در این زمینه را مرور خواهیم کرد.
صادرات چه کالاها و خدماتی معاف از VAT است؟
طبق ماده ۱۳ قانون مالیات بر ارزش افزوده:
- صادرات کالاهای فیزیکی به خارج از کشور با ارائه اسناد گمرکی و برگشت ارز حاصل، معاف از مالیات بر ارزش افزوده است.
صادرات خدمات (مانند طراحی، برنامهنویسی، آموزش، مشاوره…) در صورتی که خدمات به مشتری خارجی ارائه شده و ارز آن بازگردد، معاف از VAT خواهد بود.

چرا با وجود معافیت، باید VAT پرداخت کنیم؟
صادر کننده هنگام خرید مواد اولیه ، خدمات و ملزومات تولید، VAT پرداخت میکند. چون فروش او ( صادرات ) مشمول VAT نیست ، تراز مالیاتی او منفی میشود.
به همین دلیل، قانون اجازه میدهد مازاد پرداختی VAT بابت خریدها را پس از اثبات صادرات، استرداد کند.
فرآیند استرداد مالیات صادرات چگونه است؟
- ارسال اظهارنامه VAT مربوط به فصل صادرات
- تهیه اسناد: فاکتورهای خرید، اسناد گمرکی، قبض انبار، پروانه صادرات، رسید حواله ارزی
- ثبت درخواست استرداد در سامانه مالیاتی
- بررسی کارشناسی توسط ممیز و حسابرسی اسناد
- صدور رأی هیأت مالیاتی و پرداخت مبلغ استرداد

خطاهای رایج صادرکنندگان در پروندههای VAT صادراتی
- نداشتن قبض انبار یا مغایرت وزن کالا با اسناد گمرکی
- عدم ارائه رسید برگشت ارز یا مغایرت نرخ تسعیر
- ثبت نکردن صحیح درآمد صادرات در دفاتر قانونی
- عدم تطابق بین گزارش فصلی و اظهارنامه VAT
- صدور فاکتور به نام مشتری داخلی به جای خارجی
مشاور مالیاتی ؛ کلید موفقیت در دفاع از معافیت صادراتی
مشاور مالیاتی متخصص میتواند:
- صحت اسناد صادراتی را پیش از ارسال بررسی کند
- مسیر دقیق استرداد را برای هر نوع کالا یا خدمت تعیین کند
- در صورت رد درخواست، لایحه دفاعیه مستند تنظیم کند
- نرخ تسعیر ارز و نحوه تطابق آن با دفاتر را بررسی کند
- با اداره دارایی برای حسابرسی منصفانه مکاتبه و همراهی نماید
نقش کلیدی شرکت حسابداری در صادرات VATمحور
شرکت حسابداری حرفهای در تهران با تسلط بر مقررات مالیاتی صادرات، خدمات زیر را ارائه میدهد:
- ثبت دقیق خریدها و فروشهای صادراتی با تفکیک VAT
- تطبیق اسناد خرید با فاکتورهای رسمی و دفاتر قانونی
- تهیه اظهارنامه فصل صادرات و ارسال دقیق آن
- استخراج گزارشهای پشتیبان برای ممیز مالیاتی
- آرشیو دیجیتال کلیه اسناد لازم برای دفاع احتمالی

تجربه موفق آتیه امن سپید ؛ بازیابی میلیاردی در صادرات غیرنفتی
آتیه امن سپید در همکاری با یک شرکت تولیدی صادرکننده قطعات صنعتی، طی ۳ فصل صادرات پیاپی، موفق به دریافت بیش از ۳.۵ میلیارد تومان استرداد مالیات ارزش افزوده شد. تیم آتیه با بازنگری کل اسناد، تهیه گزارش تلفیقی از نرخ ارز، و تطبیق کامل دفاتر، درخواست استرداد را بدون هیچ رد یا اصلاحی به سرانجام رساند.
در پرونده ای دیگر، یک شرکت خدمات نرمافزاری بهدلیل عدم ارائه صحیح فاکتور صادراتی ، مشمول مالیات شده بود. مشاور مالیاتی آتیه با بازسازی قرارداد خارجی، ثبت اصلاحی و مستندسازی دریافت ارز، موفق به لغو کامل برگ تشخیص ۶۰۰ میلیون تومانی شد.
نکات حیاتی برای موفقیت در استرداد مالیات صادراتی
- تمامی خریدها را با فاکتور رسمی ثبت کنید
- بازگشت ارز را حتماً از طریق حواله رسمی مستند کنید
- اظهارنامه VAT صادرات را بهموقع ارسال نمایید
- گزارش فصلی را با دفاتر قانونی منطبق نگهدارید
- از مشاور مالیاتی برای بررسی هر فصل صادراتی کمک بگیرید
نتیجهگیری
مالیات ارزش افزوده صادرات، اگرچه معاف از پرداخت است، اما معاف از مستندسازی نیست.
این حوزه از مالیات، جایی است که میتوان نقدینگی را به شرکت بازگرداند—بهشرطی که دقیق، منظم و حرفهای عمل شود.
با همراهی مشاور مالیاتی متخصص و دقت در ثبت اسناد توسط شرکت حسابداری حرفهای در تهران، میتوان استرداد مالیات صادرات را نه یک مانع، بلکه یک فرصت مالی مهم برای شرکت دانست.
آتیه امن سپید با تجربه موفق در پروندههای صادراتی، همراه مطمئن شما در این مسیر خواهد بود.