اژدهایان بادبانی؛ خزندگان افسانهای که روی آب میدوند

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین و براساس گزارش زومیت، اژدهایان بادبانی یا «مارمولکهای بادبانی» با تیغههای برجسته روی ستونفقرات، دم بادباندار و چهرهای شبیه دایناسورها، در نگاه نخست بیشتر به موجودات افسانهای شباهت دارند تا جانورانی واقعی. این خزندگان در جنگلهای بارانی و سواحل مانگروی جنوبشرقی آسیا زندگی میکنند و تاکنون پنج گونه از آنها شناسایی شده است؛ چهار گونه در اندونزی و یک گونه در فیلیپین.
بزرگترین گونه این خانواده Hydrosaurus microlophus است و یکی از چشمگیرترین انواع، «مارمولک بادبانی فیلیپینی» است که نرهایش در فصل جفتگیری به رنگ آبی الکتریکی یا بنفش درخشان درمیآیند.
نام این جانوران به دم بادبانیشان اشاره دارد؛ ساختاری تکاملیافته که به آنها کمک میکند در میان ریشههای مانگرو و جریانهای کمعمق آب حرکت کنند. پاهای پهن و عضلانی نیز باعث میشود چند قدم روی آب بدوند؛ رفتاری که یادآور توانایی معروف «مارمولک عیسی مسیح» در آمریکای جنوبی است.
این خزندگان در کودکی شکارچیانی چابک هستند و طعمههایی مانند حشرات، موشهای کوچک و مارمولکهای ریز را میگیرند. با افزایش سن، رژیم غذاییشان به الگوی همهچیزخواری نزدیک میشود و از میوه، برگ و گلها نیز تغذیه میکنند.
یکی از عجیبترین ویژگیهای آنها وجود «چشم سوم» روی بالای سر است؛ ساختاری حساس به نور که تصویرسازی نمیکند، اما احتمالاً در تنظیم چرخههای زیستی و هورمونی نقش دارد.
با وجود ظاهر منحصربفرد، دانش علمی درباره این خانواده هنوز محدود است. پژوهشی در سال ۲۰۱۴ نشان داد که تنوع ژنتیکی این خزندگان بیش از حد تصور است و حتی گونههایی وجود دارند که هنوز در ردهبندی رسمی ثبت نشدهاند.
در عین حال، اژدهایان بادبانی به دلیل کمیاببودن و ظاهر متفاوت، هدف محبوبی برای تجارت غیرقانونی حیاتوحش هستند. نابودی جنگلها و ساختوسازهای وسیع ساحلی نیز زیستگاههای مانگروی آنها را تهدید میکند. کارشناسان میگویند ادامه حیات این گونهها وابسته به تلاشهای حفاظتی فوری و جدی است.
۲۲۷۲۲۷



